Giai đoạn chuyển mùa từ xuân sang hè là thời điểm quan trọng trong sản xuất lúa, bởi đây là lúc điều kiện khí hậu thay đổi mạnh mẽ, tạo môi trường thuận lợi cho nhiều loại sâu hại phát triển. Việc nhận diện và phòng trừ kịp thời các loại sâu hại giúp bảo vệ năng suất lúa, giảm thiểu thiệt hại và tăng hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân.
- Các loại sâu hại lúa trong giai đoạn chuyển mùa
Sâu cuốn lá nhỏ (Cnaphalocrocis medinalis): Đây là loại sâu hại phổ biến trong giai đoạn chuyển mùa. Sâu cuốn lá nhỏ gây hại chủ yếu ở phần lá, làm lá lúa bị cuốn lại và héo khô, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình quang hợp, giảm năng suất. Sâu non sẽ ăn phần lá mềm, tạo ra những vết cắn trên lá, khiến cây lúa mất đi khả năng quang hợp hiệu quả.
Rầy nâu (Nilaparvata lugens): Rầy nâu là một trong những đối tượng sâu hại nguy hiểm của cây lúa. Chúng hút nhựa từ cây lúa, làm lá lúa bị vàng và khô dần. Ngoài ra, rầy nâu còn là vật mang mầm bệnh của rầy lúa như bệnh khô vằn, bệnh cháy bìa lá, gây tổn thất nặng nề cho mùa vụ.
Sâu đục thân (Scirpophaga excerptalis): Loại sâu này đục vào thân cây lúa, tạo ra những lỗ nhỏ trên thân. Khi sâu đục vào thân, lúa sẽ suy yếu, khả năng hút dinh dưỡng bị giảm, dẫn đến giảm năng suất lúa và có thể làm cây chết nếu nhiễm nhiều.
Bọ trĩ (Thrips palmi): Bọ trĩ là loại sâu hại có kích thước rất nhỏ, chúng thường gây hại chủ yếu ở giai đoạn lúa mới chớm ra đòng. Bọ trĩ hút nhựa cây, làm lá lúa bị biến dạng, thậm chí có thể tạo điều kiện cho bệnh lúa phát triển.
- Các biện pháp phòng trừ hiệu quả
Để phòng trừ sâu hại lúa trong giai đoạn chuyển mùa, bà con nông dân cần kết hợp nhiều biện pháp từ biện pháp canh tác đến sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách. Tiến Nông khuyến cáo bà con một số biện pháp cơ bản như sau:
Biện pháp canh tác:
– Chọn giống lúa kháng sâu bệnh: Sử dụng giống lúa có khả năng kháng hoặc chống chịu được các loại sâu hại giúp giảm thiểu sự phát triển của sâu bệnh.
– Luân canh cây trồng: Thực hiện luân canh lúa với các cây trồng khác như ngô, đậu, khoai lang để làm gián đoạn chu trình phát triển của sâu bệnh.
– Vệ sinh đồng ruộng: Dọn dẹp các tàn dư cây trồng, cỏ dại, nơi trú ngụ của sâu hại. Đồng thời, việc cày xới đất vào cuối vụ giúp làm gián đoạn chu kỳ phát triển của sâu bệnh.
Biện pháp sinh học:
– Sử dụng thiên địch: Khuyến khích bà con sử dụng thiên địch tự nhiên như các loại côn trùng có lợi như ong ký sinh, bọ rầy, và các loài bọ cánh cứng ăn sâu để giảm số lượng sâu hại.
– Nuôi trồng các loại nấm đối kháng: Sử dụng nấm đối kháng như nấm Metarhizium anisopliae để tiêu diệt sâu hại một cách tự nhiên.
Biện pháp hóa học:
– Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật: Nếu mật độ sâu hại quá cao, bà con có thể sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có hiệu quả cao. Tuy nhiên, cần chú ý sử dụng đúng loại thuốc, đúng liều lượng và thời gian cách ly để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và môi trường.
– Phun thuốc đúng lúc: Thời điểm phun thuốc rất quan trọng, nếu phun quá sớm hoặc quá muộn, thuốc sẽ không đạt hiệu quả cao. Bà con cần theo dõi đồng ruộng thường xuyên để phun thuốc khi sâu hại mới xuất hiện hoặc khi mật độ sâu ở mức cao.
Biện pháp cơ học:
– Bẫy sáng: Sử dụng bẫy sáng để thu hút sâu bướm, giảm mật độ sâu hại.
– Đặt lưới bảo vệ: Đặt lưới để bảo vệ lúa khỏi các loại sâu bay vào ban đêm.
- Lưu ý khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật
Chọn thuốc phù hợp: Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bà con cần chọn thuốc có tác dụng đúng với đối tượng sâu hại và ít gây hại đến môi trường. Khuyến cáo bà con ưu tiên chọn các loại thuốc có nguồn gốc sinh học.
Tuân thủ hướng dẫn sử dụng: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của thuốc, đảm bảo đúng liều lượng và thời gian cách ly giữa lần phun và thu hoạch.
Phòng ngừa kháng thuốc: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc luân phiên để giảm thiểu nguy cơ sâu hại kháng thuốc.
Kết luận
Giai đoạn chuyển mùa từ xuân sang hè là thời điểm quan trọng để bà con nông dân chăm sóc cây lúa, phòng trừ sâu hại kịp thời sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ năng suất. Việc áp dụng các biện pháp phòng trừ kết hợp giữa canh tác, sinh học, hóa học và cơ học sẽ mang lại hiệu quả cao nhất trong việc bảo vệ mùa vụ. Tiến Nông kính chúc bà con vụ mùa bội thu!
